در بین جواهر اسرار مخزونه و لآلی ثمین? مکنونه که از بحر زخّار علم و حکمت حضرت بهاءالله ظاهر گردیده اعظم و اقدم آن کتاب مستطاب ایقان است که در سنین اخیر? دور? اقامت بغداد (1278 هجری مطابق با 1862 میلادی) طیّ دو شبانه روز از قلم مبارک نازل گردیده و با نزول آن بشارت حضرت باب تحقّق پذیرفت و وعد? الهی که حضرت موعود بیان فارسی را که ناتمام مانده تکمیل خواهد فرمود بانجاز پیوست. این کتاب مبین و رقّ متین در جواب اسئل? جناب حاجی میرزا سیّد محمّد خال که در آن اوان هنوز بامر مبارک اقبال ننموده و با برادر خود جناب حاجی میرزا حسینعلی عازم زیارت مشاهد مشرّفه بوده‏اند صادر گردیده است.

 این منشور جلیل نمون? کامل از منشآت نثر پارسی است که دارای سبکی بدیع و لحنی مهیمن و منیع و از لحاظ استحکام بیان و قوّت برهان بی نظیر و در فصاحت و بلاغت بی بدیل و مثیل و کاشف نقش? عظیم? الهیّه جهت نجات عالم بشریّه است و در بین آثار و صحف بهائی پس از کتاب مستطاب اقدس اعظم و اشرف از کلّ محسوب است. با ظهور این کتاب مستطاب و فصل الخطاب که مفتاح معضلات کتب سماویّه است و بفاصل? قلیل قبل از اعلام امر حضرت ربّ الارباب از سماء اراد? الهی نازل گردیده بیان دانیال نبی که می فرماید «لانّ الکلمات مخفیّة و مختومة الی وقت النّهایة» اکمال پذیرفت و ستر از کلمات کتاب برداشته شد و ختم «رحیق مختوم» باصابع حیّ قیّوم گشوده گردید و رائح? مشک فام «ختامه مسک» مشام مشتاقان و طالبان کؤوس ایمان را معنبر و معطّر نمود.

این سفر قویم که ازید از دویست صفحه است حقیقت و وحدانیّت الهیّه را که ماو راء ادراک عقول و مافوق عرفان نفوس و مبدأ ظهورات ربّانیّه و منشأ حقایق روحانیّه و ذات قدیم و علیم و حکیم و قادر علی الاطلاق است اعلام و وحدت شرایع رحمانیّه و عدم انقطاع فیض صمدانیّه و تکمیل هر شریعت لاحقه و توحید تعالیم اساسیّ? مظاهر مقدّسه و حقّانیّت کتب و صحف سماویّه و واجد بودن مطالع سبحانیّه دو مقام توحید و تحدید یعنی اشراقات الهیّه و حدودات بشریّه را تبیین و تشریح مینماید و نیز مراتب جهل و عماء و غفلت و ضلالت علماء و پیشوایان قوم را در هر زمان توضیح و معانی بیانات متشابه? انجیل و آیات قرآنیّه و اخبار و احادیث مأثور? اسلامیّه را که پیوسته مورد تعبیرات و تفسیرات مختلفه و سوء تفاهمات کثیره بوده واضح و آشکار میسازد.

در این کتاب مقدّس شرایط سالکین سبیل معرفت و طالبین حقیقت تشریح و حقّانیّت امر حضرت باب و عظمت ظهور مبارکش اثبات و مراتب انقطاع و فداکاری و جانبازی تابعانش تقدیر و نصرت و غلب? کلّیّ? ظهور مقدّسی که باهل بیان وعده داده شده پیش بینی گردیده است. همچنین طهارت و معصومیّت حضرت مریم تصریح و مقام ائمّ? اطهار تجلیل و شهادت حضرت سیّد الشّهداء و علوّ درجات آن جندیّ شجیع الهی تکریم و معانی کلمات رجعت و قیامت و خاتمیّت و یوم الجزاء و غیره تبیین گردیده و مراحل ثلاث? ظهورات ربّانیّه تعلیم و توضیح و معانی دقیقه «مدین? الهی» و تجدید این مدین? مقدّسه یعنی شریعت الهیّه در میعاد مقرّر برای هدایت نفوس و تربیت اهل عالم تقریر و تفصیل شده و بطور کلّی میتوان گفت که در بین کتب و آثاری که از قلم ملهم شارع امر بهائی نازل گردیده کتاب مستطاب ایقان بنفسه نظر بحلّ مشاکل و غوامض آیات الهیّه که لازال عدم فهم آن سبب تخالف و تنافر احزاب و امم عظیمه بوده اساس متین و استواری جهت وحدت کلّ ملل و نحل و ائتلاف اقوام و مذاهب متنوّعه برقرار نموده است.

(کتاب قرن بدیع، صص 285-287)

غلطهای ادبی ایقان

حال که متن پر آب و تاب بهائیان در تعریف از کتاب مقدسشان ایقان را خواندید، به شما نشان دهیم که :
1. ایقان نه تنها مطابق نظر شوقی معجزه نیست بلکه از ناحیه رب العزه هم نازل نشده است، زیرا نسبت دادن غلط به ذات ذوی الجلال زیبنده بهائیان که خود را موحد می دانند نیست.
2. صدور چنین عبارات و مفاهیمی در خور یک نویسنده درجه چهارم که بخواهد متنی را برای مخاطب خاص یا عموم هم بنگارد نیست زیرا از اصول اولیه فصاحت وبلاغت رعایت استواری کلام ،صحت عبارات و رعایت قواعد براساس زبان منتخب برای ارتباطاست.فعلا برای شروع در همان 8 صفحه اول ایقان وجود 10 غلط ادبی را فهرست وار عرض می نمایم:
1_عبارت" فلتقدسن "در ص2 س2 (ص نشان صفحه و س نشان سطر)
غلط است زیرا لام امر بر سر جمع مخاطب امرداخل نمی شود چنانکه بعضی بهائیان در بعضی نسخه های اخیرمتوجه این غلط شده اند و عبارت "منزول من الله" ایقان را تصحیح کرده و به جای آن کلمه "قدسوا " را نشانده اند!
2و3_عبارت "لعل اتصلن"در ص2س3 دارای دو غلط است زیرااولا "لعل "که از حروف مشبهه بالفعل است برسر فعل داخل نمی شودوثانیا موکد نمودن مدخول "لعل" به نون تاکید غلطاست چون ترجی با تاکید ،به خصوص تاکید ثقیله سازش ندارد .
4_عبارت "اعصار و اقران"در ص4س15 غلط است زیرا جمع قرن به فتح قاف به معنای زمان ،قرون است نه اقران. خواسته اند هم قافیه اعصار بگویند متمجه غلط بودن اقران نشده اند.
5 _عبارت "مستشرق"در ص6س8 غلط است وصحیح آن در اینجا "مشرق "است .
6_عبارت "جمال ازلیه "در ص6س15 غلط است چون جمال مذکر است و صفتش هم بایدمذکر باشد .
7_عبارت "بجناحین الایقان" غلط است و نون در اضافه حذف می شود و صحیح آن "بجناحی الایقان "می شود.
8_عبارت "مخمود" درص8 س1 غلط است زیرا خمد فعل لازم است و فعل لازم اسم مفعول ندارد و صحیح آن "خامد" است.
9_عبارت "از آب عنصری افسرده نشود" در ص8 س2غلط است زیرا ماء تکذیب معرضین، آب عنصرینیست بلکه آب معنوی است ! علاوه بر اینکه هیچ با ذوقی تکذیب و اعراض را به آب که مایه حیات است تشبیه نمی کند.
10_عبارت "ببصرالحدید" درص8س4 غلط است زیرا معرفه صفت نکره نمی شود.
ذکر بقیه اغلاط ادبی ایقان را به وقت دیگری موکول می کنیم اگرچه ما به نقد محتوای ایقان هم پرداخته و خواهیم پرداخت لیکن اشاره به همین اغلاط ادبی هم مهم است.
چنانکه مبلغ بزرگ بهائیان با مطرح کردن تنها 3 یا  4 غلط ادبی از متن انتقادی شیخ الاسلام تفلیسی بر ایقان نتیجه گرفته است که او آدم بیسوادی است وبه حرف هایش نباید توجه کرد!
با همین استدلال میرزا ابوالفضل گلپایگانی ،با کتابی که 154 غلط ادبی دارد چه باید کرد؟!